OP DE EERSTE RANG

De heavy-lift scheepskranen die bij GustoMSC in Schiedam uit de ontwerpkoker komen, zien bij de fabrieken van moederbedrijf NOV in Azië het licht. Om vervolgens bij een scheepswerf – ergens ter wereld – op een schip geïnstalleerd te worden. Tot voor kort. Niet één, maar twee offshore jack-up schepen krijgen pal voor de deur van het GustoMSC.kantoor een kraanupgrade. “Alle collega´s zitten maandenlang op de eerste rang”, vertelt Wouter Smits, Construction manager op de tijdelijke GustoMSC-werf aan de Mammoet-kade.

De upgrade van de windturbine-installatieschepen Wind Orca en Wind Osprey van het Deense Cadeler begon vorig najaar aan de Mammoet-kade, pal naast GustoMSC. “Een unieke samenwerking in Schiedam. En een indrukwekkend spektakel voor onze collega’s om te aanschouwen. Naast het installeren van nieuwe kranen, verwijderen we nu ook beide oude kranen. Dat is een job die we in principe nooit doen. Maar de klant is koning”, verzekert Wouter Smits.

Windturbines
Kort voor de operatie begon, waren de schepen nog aan het werk op de Noordzee. Daar vervolgen ze na de upgrade hun missie: het plaatsen van nog grotere en dus efficiëntere windturbines. Als belangrijke schakel in de wereldwijde energietransitie. Bijna driekwart van de windturbines op de Noordzee zijn geïnstalleerd door hefschepen naar het ontwerp van GustoMSC. Kennis en ervaring die wereldwijd wordt gewaardeerd en daarmee bijdraagt aan de groei van de groene economie en een banenmotor vormt voor de Rotterdamse regio.

“Cadeler wilde graag voor alle werkzaamheden met één partij in zee. GustoMSC, dat zich in 1905 met een scheepswerf in Schiedam vestigde, heeft sinds 1978 echter geen eigen werf meer. We hebben daarom voor dit project de helft van het Mammoet-terrein gehuurd. Inclusief haar unieke PTC-kraan met een werkhoogte van 165 meter. Zo kan veel windturbine-installatiemateriaal aan boord blijven, en kunnen we gelijktijdig aan twee schepen werken. Heel efficiënt.”

Giganten
De nieuwe GustoMSC-kranen hebben een hefvermogen van 1600 metrische ton op een straal van 40 meter, waarbij de hoofdhaak 159 meter boven het hoofddek reikt. Ze worden volledig elektrisch aangedreven. Het project is voor GustoMSC niet alleen vanwege de complexiteit bijzonder. “Als je komt aanrijden, torenen de schepen tijdens installaties op 100 meter hoogte als giganten boven ons kantoor uit. Zo komt het werk van onze ingenieurs opeens van heel dichtbij tot leven. Mooi toch!” Het is ook een uitdagende onderneming. “De grootte en hoogte maken het bij installatiewerk en aanpassingen soms onhandig, maar geven mij ook een enorme kick. Het kon mij niet groot genoeg zijn, vond ik al als kind. En techniek fascineert me al van jongs af aan.”

IJscoman
“Al zo lang ik mij kan herinneren, haalde ik van alles uit elkaar en zette het weer in elkaar. Ik ging er helemaal in op. Van Lego en mijn fiets tot de brommer van mijn opa.” Wouter groeide op in de buurt van het Braassemermeer en was altijd op het water bezig. “Aan het roeien of zeilen, en later met een motorbootje naar de Kagerplassen. Als ijscoman bemande ik mijn eerste werkschip.” Na de havo was het kiezen van een vervolgstudie nog best lastig. “Zag ik mezelf later werken op het water of aan wal? De zee trok. Maar als maritiem officier zou ik nooit thuis zijn. Het leek me ook saai om na een paar dagen laden en lossen in een haven, weer weken over een lege oceaan te turen. Het werd werktuigbouw. Wiskunde B was niet mijn allerbeste vak. Op de hts had ik dan bijles moeten nemen. Een aantal vrienden zat al op de mts. Denkwerk, maar ook dat praktische, iets met mijn handen kunnen maken, gaf de doorslag. Ik heb toen drie jaar verkort mts gedaan en daarna drie jaar hts. Tot op de dag van vandaag heb ik meer gehad aan de praktische berekeningen en inzichten die ik op de mts geleerd heb, dan aan de wiskundige verdieping op de hts.”

Guus en Toos
“Toen ik na mijn studie in 2006 bij GustoMSC begon, maakte ik als engineer vooral berekeningen, technische specificaties en bouwbestekken voor werkschepen, kranen en boortorens. Elke keer is het project anders. Waar ter wereld en waarvoor het schip gebruikt wordt, dat is allemaal van belang. Boeiender dan het ontwerpen van een tanker- of containerschip dat alleen van a naar b vaart. Achter een scherm blijf je tot op zekere hoogte conceptueel en abstract bezig. Je produceert vooral papier. Maar om echt iets te maken wat rondvaart, dat is een hele andere discipline.” Wouter stapte over naar SBM Offshore, destijds het moederbedrijf van GustoMSC. Daarna werkte hij nog bijna drie jaar voor een startup onder Huisman. “Vijf jaar geleden keerde ik terug op het oude nest. GustoMSC was toen net samengegaan met de grote Amerikaanse multinational NOV. NOV heeft fabricagelocaties overal ter wereld. Nu kan ik meedenken over het ontwerp, maar ook betrokken zijn bij de uitvoering. Ondanks dat we onderdeel zijn van een megaconcern, heeft GustoMSC haar Nederlandse identiteit behouden. Het bedrijf ademt nog altijd dezelfde familiale sfeer als in de tijd dat Guus en Toos Smulders de werf ´Gusto´ begonnen. Onze bedrijfsgeschiedenis gaat meer dan 150 jaar terug.” “Bij het project voor Cadeler is het mijn taak de dagelijkse gang van zaken te bepalen rond de installatie, inbedrijfstelling en het testen van beide kranen. In de praktijk ben ik daardoor ook vaak met details bezig en ad-hoc veranderingen aan het doorvoeren in de operationele werkzaamheden om ervoor te zorgen dat we niet stilstaan. Ik wist van tevoren dat het een uitdaging ging worden. Deze operatie is voor ons geen dagelijkse kost, maar de adrenaline geeft me vleugels. Zo’n project komt misschien nooit meer voorbij. Aan veel uren maken en de hectiek ben ik intussen gewend. Het is makkelijk om achteraf te zeggen dat dingen anders hadden kunnen gaan, maar we staan er toch maar. Elke dag. Met zo’n 300 man on site en aan boord van beide schepen. Met veelal lokale partijen en allerlei disciplines. We doen dit vooral samen. Dat geeft me een gevoel van trots.”

‘Het werk van onze ingenieurs komt opeens van heel dichtbij tot leven.’

Water trekt
Met een jong gezin met vier kinderen, een verbouwing en de verantwoordelijkheid voor de tijdelijke GustoMSC.werf, blijft ontspannen ook een uitdaging. Wonen op Scheveningen, op een steenworp van het strand, biedt soelaas. “Het water trekt nog steeds. In de zomer surfen. Alleen, of samen met mijn gezin naar het strand. Toen ik tijdens corona veel thuis werkte, werd ik vrijwilliger bij het reddingsstation van de KNRM. Als je alarm afgaat, moet je binnen een paar minuten aan boord zijn. Ook ‘s nachts en met slecht weer. Met zes man de zee opgaan, dat is wel spannend. Een zeilboot met pech die te ver uit de kust is geraakt, terugbrengen. Of afgedreven en onderkoelde surfers redden. Tijdens zo’n actie maakt het niet uit wie je bent. Ingenieur of vuilnisman. Je werkt samen aan één doel. Zo werkt het on site bij GustoMSC ook. Iedereen gaat ongeacht achtergrond of omstandigheden dr.”

Buitenlands avontuur
Nu het einde van zijn job als werfbaas in zicht komt, gloort een volgend project al aan de horizon. Een nieuwe GustoMSC-kraan is in aanbouw in het Indonesische Batam. Wouter zal er waarschijnlijk een vinger aan de pols houden. “Het is leuk om af en toe te reizen, maar in wezen zie je alleen het vliegtuig en de werf. Je gaat er niet een vakantie aan vastplakken, terwijl je gezin thuis zit. Een langduriger buitenlands avontuur, samen met mijn gezin, dat zie ik wel zitten. Maar ik moet er wel kunnen surfen. Ik ga natuurlijk niet in de woestijn zitten”, grijnst hij.