Samen kom je verder!

Wil je innovatie écht in het DNA van je organisatie verweven, moet je beginnen bij je jongste spelers, dachten ze bij Vopak. Sinds begin dit jaar worden trainees gevraagd om uitdagingen op de terminals met innovatieve oplossingen uit de markt aan te pakken. En dat zorgt voor bijzondere projecten!

Dat ze innovatie bij Vopak hoog op de agenda hebben staan, wordt wel duidelijk aan de mail van Roel Vogels (Management trainee en innovatie manager), die we een paar dagen voor de afspraak ontvangen. Het was flink puzzelen, schrijft hij, maar hij heeft alle betrokkenen bereid gevonden aan te schuiven bij het interview voor Onze Haven. Aan tafel zitten naast Roel zelf ook Vopak-trainees Jos Hoefnagel en Rosa Vermeulen mét hun ‘PoC’-partners Marien van den Hoek (Ronik Inspectioneering) en Raymon Lubbers (FEO AR). Marien heeft zelfs collega Ron van Seeters meegenomen.

Met de PoC’s, ofwel Proof of Concept, wil Vopak innovatie écht in het DNA van het bedrijf verweven. Het idee is simpel: de 25 trainees die op diverse locaties van Vopak werkzaam zijn, krijgen allemaal een use case voorgelegd; een uitdaging die door de terminal aan de kaart is gesteld en die niet eenvoudig opgelost kan worden met huidige technologie. In plaats van terug te vallen op traditionele oplossingen, worden de trainees uitgedaagd te zoeken naar wat de innovatieve markt te bieden heeft.

Bordjes scannen
Trainee Rosa studeerde Technology & Operations Management in Groningen en werkt op de terminal in Vlaardingen. “Een probleem waar wij hier tegenaan lopen, heeft te maken met het opbouwen van leidingwerk”, vertelt ze. “Bij verpompen van product tussen opslagtank en schip verbind je de ene leiding met de andere. Dat moet precies kloppen – je wilt bijvoorbeeld niet dat het product naar een andere tank gaat.” Om te waarborgen dat de juiste verbinding is gemaakt, wordt het ‘vier ogen principe’ gehanteerd, waarbij een tweede collega het gedane werk controleert. En die moet hiervoor ter plaatse aanwezig zijn. Een tijdrovende bezigheid, zo blijkt. Rosa: “Het streven is altijd om met dezelfde mensen meer te kunnen doen door toepassen van technologie.” Via Roel, die Raymon Lubbers kende van Port XL, raakte Rosa met de jonge ondernemer in gesprek. “Raymon maakt augmented reality solutions voor de maritieme industrie – ofwel, toegevoegde realiteit. Elke operator heeft sowieso al een veiligheidsbril op, maar met deze techniek krijgt hij daar een camera voor.” De bril doet vervolgens de check: “Die weet wat de operator moet opbouwen, scant de naambordjes van de leidingen en vertelt of de juiste verbinding is gemaakt. De bril kan ook foto’s doorsturen naar de controle kamer. En je kunt elkaar bellen, als je iets niet weet en wilt dat een collega meekijkt – je kunt zelfs – à la paint – op afstand een pijl tekenen. Of productinfo krijgen van het product dat door die leiding gaat – denk je de mogelijkheden eens in!”

Vertrouwen
Binnenkort komt de demo uit. Alle concepten worden eerst getest op de terminal. Nadat de testresultaten op de terminal in de praktijk positief zijn, wordt gekeken of het wereldwijd kan worden geïmplementeerd. Maar zo makkelijk als dat klinkt, is het in de praktijk niet. “Nu zijn we met een groot team bezig met innovatie, dat helpt, maar in het begin moesten we echt vertrouwen winnen en uitleggen”, zegt Rosa. “Mensen op de terminal zien innovatieve ideeën komen en gaan, maken zich zorgen over de veiligheid en zien niet altijd hoe een innovatie hun werk positief kan veranderen. ‘Te hip, te gek… ik ben al 63’, hoor ik weleens. De mannen buiten moeten zien wat het hun oplevert – dan worden ze enthousiast. Dan willen ze ineens maar wat graag de testploeg zijn.”

Marien, die met zijn bedrijf een van de eerste PoC’s realiseerde op het gebied van inspecties in besloten ruimtes middels drone technology, vult haar aan: “Voorheen waren bedrijven terughoudend met innovatie – het is altijd eerst een investering alvorens het zichzelf terugverdient – nu zie je competitie: ‘Hee kijk eens wat zij hebben, dat willen wij ook!’ Vopak is een bedrijf dat innovatie echt vanuit management commitment op de agenda zet. Als zelfs de CEO zegt dat het nu echt tijd is voor digitalisering, haal je het uit de ‘hobby-sfeer’. Wij gaven zelfs een demo in de kamer van de CEO. Dat geeft wat aan, zo krijg je mensen mee.”

Het bedrijf dat robotic inspections naar een hoger niveau wil tillen, hield op netwerkevent iTanks een verhaal over drone inspecties van opslagtanks en steigers. Jos en Marien raakten aan de praat en Jos regelde vervolgens dat het bedrijf bij Vopak aan tafel kwam. Marien: “Tegenwoordig zoeken de grote jongens de kleine partijen actief op. Die events brengen iedereen bij elkaar – zo kwamen wij bijvoorbeeld weer in contact met AquaSmart, met als gezamenlijk resultaat inspecties onder steigers met een varende drone. Wij leveren niet alleen beelden die scherper zijn dan een menselijk oog op een meter afstand; die beelden kunnen ook makkelijk gedeeld worden met collega’s in bijvoorbeeld Amerika. Wij zijn ook een volwaardig partner in gesprekken met Vopak. Het gaat niet gelijk over techniek, maar eerst over problemen.”

“Het streven is altijd om met dezelfde mensen meer te kunnen doen door het toepassen van technologie”

Onafhankelijk
Jos is nu voor het tweede jaar trainee bij Vopak. Hij studeerde Technische bestuurskunde aan de TU Delft. “Ik hoopte altijd mijn creativiteit kwijt te kunnen bij een groot bedrijf. Voordat ik naar Vlaardingen kwam deed ik al kleine innovatieprojecten op het hoofdkantoor: Drones, artificial intelligence, virtual reality… Nu ben ik op zoek naar manieren om operationele controles efficiënter te maken, en energieverbruik te verminderen.”

Op de vraag hoe het komt dat Vopak zo’n voorloper is als het gaat over innovatie, wil Roel graag antwoorden. “Onze markt verandert enorm. Er komt een onvermijdelijke energietransitie aan, ontwikkelingen in digitale technologie gaan razendsnel. Vopak wil zich flexibeler kunnen bewegen in die almaar veranderende markt. Ons beter positioneren óp de markt, met een nog betere service.” De ambitie is om terminals te ontwikkelen die meedenken met mensen, stelt hij. “We zijn al goed begonnen met het Innovatielab, in ons hoofdkantoor bij de Euromast. In plaats van af te wachten pakken we de ontwikkelingen zelf beet en zoeken actief de samenwerking met start-ups en bedrijven. Zo ben je veel onafhankelijker. Daarbij, we hebben 25 super enthousiaste trainees in ons midden; wij willen innovatie meer in Vopaks DNA verweven en hier zitten de toekomstige managers, met een andere manier van denken. Kijk eens naar de energie en de passie als je jonge gasten bij start-ups zet. Samen bereik je mooie dingen!”

Flexibel
Raymon ziet nog een ander voordeel. “Als je in zo’n vroege fase van je bedrijf en je productontwikkeling al bij een grote speler binnenkomt, helpt dat je om je product door te ontwikkelen. Wat speelt er in de markt, wat is een goede focus? Voor bedrijven geldt: Als je afwacht tot een interessant product helemaal doorontwikkeld is, heb je kans dat het niet meer aansluit bij wat je als bedrijf nodig hebt.” Rosa vult aan: “Raymons bril ondersteunt technisch personeel aan boord van schepen, maar er bleek veel meer mogelijk. We wisten wel dat het product an sich dat kon, maar nu zien we het in de praktijk. Dat is echt team effort!”
Zonder deze mensen had hij dat misschien niet ontdekt, stelt Raymon. “Deze ervaring helpt me ook bij andere bedrijven. Bij Vopak is innovatie een strategie; ik herken elders meteen of het een professioneel verhaal is of iets dat is ‘aangeplakt’. Daarnaast staat Vopak goed op je cv.”
Flexibel zijn is belangrijk, vult Rosa hem nogmaals aan: “Ik sprak op een event iemand over onze uitdagingen rondom leidingen controleren. Ik gaf aan waar onze behoefte lag en stelde hem de vraag of er in zijn ontwerp ruimte was om daarvoor aanpassingen te doen. Dat kon niet, zei-ie. Tja, dan kom je samen niet verder.”