Ouwehoeren in de Kaap

Wanneer je over het Deliplein loopt, kun je je bijna niet meer voorstellen wat voor beruchte buurt het vroeger is geweest. De hippe koffietentjes, het SS Rotterdam, Fenix Food Factory en Walhallatheater hebben Katendrecht tot een ware trekpleister gemaakt. En tussen al dat moois bevindt zich natuurlijk nog café De Ouwehoer. Door met één been in het roemrijke verleden van ‘de Kaap’ te blijven staan, lijkt dit café nooit weg te zijn geweest. Kortom, tijd voor een borrel!

Wie De Ouwehoer binnenstapt, krijgt niet het gevoel zich in een slechts drie jaar oud café te bevinden. Het licht is gedempt, de muren zijn donkerrood. Een wand hangt vol met hertengeweien, met hier en daar een schilderij van een half ontblote dame. De bar presenteert een gigantische whiskycollectie. Alsof de zeemanslieden net zijn vertrokken.
“Een vrouw vroeg eens hoelang deze zaak er al zat. Toen ik voor de grap zei dat de opening in 1931 was, zei ze: ‘goh, dat is wel te zien.’ Het was het grootste compliment dat ik ooit heb gehad.” Wiland Toelen lacht. Hij is de eigenaar van dit voormalig scheepscafé, maar ook van Hollandse kost & ijs, afhaalrestaurant Deli Bird en W03 conceptontwikkeling.

Niet zomaar een café
Tijdens zijn studie interieurarchitectuur aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam, heeft Toelen altijd als bijbaantje in de horeca gewerkt. Dit werd uiteindelijk zijn fulltimebaan. Met zijn vriendin zette hij Thais restaurant Deli Bird op, ook op het Deliplein. “Uiteindelijk zijn we ons eigen pad opgegaan, maar mijn liefde voor de keuken is altijd gebleven. Dat proefden de mensen, want het restaurant liep als een trein. Zelfs zo goed, dat ik wilde gaan uitbreiden zodat mensen ook konden afhalen. Ik zocht hiervoor eerst buiten de stad, totdat mij opviel dat vlakbij de Deli Bird al een tijdje een pand leegstond. Ik vroeg de gemeente of ik daar mijn restaurant kon uitbreiden, maar dit mocht niet – anders zou er teveel Thai op het plein zijn. Dat begreep ik wel, maar ik vond het zo verschrikkelijk zonde dat dat pand leegstond. Een kroeg mocht in eerste instantie ook niet, omdat de gemeente tien jaar geleden juist met grote moeite al die schimmige cafés had uitgekocht om van de ellende af te zijn. Maar toen zei ik: ho ho, het wordt niet zomaar een café…”

‘De gemeente had tien jaar geleden juist met grote moeite al die schimmige cafés uitgekocht om van de ellende af te zijn. Maar toen zei ik: ho ho, het wordt niet zomaar een café’

Toilet uit een Frans klooster
Toelen wist meteen dat het een ‘ouwehoer’ moest worden. “Normaal gesproken vraag je je eerst af wat je wilt verkopen en dan vloeit daar de inrichting uit voort. Bij mij ging dat precies andersom. Ik wilde gewoon een moulin rouge-achtige bar, om een knipoog te geven aan het verleden. En om tegenwicht te bieden aan al die hipstertenten die Rotterdam kent, want als je die allemaal op een hoop zou gooien, zijn ze allemaal hetzelfde. Maar goed, ik werkte mijn idee uit en klopte weer aan bij de gemeente. Die waren meteen om. Ik mocht het café gaan realiseren, op voorwaarde dat ik zeven dagen per week open zou gaan. En dat ik het De Ouwehoer zou noemen. Die mensen in hun strakke pakken kwamen tot mijn grote verbazing niet meer bij van het lachen toen ik deze naam voorstelde.”
In zeven maanden timmerde Toelen met een extreem handige Harry van een vriend het café in elkaar. “En weet je wat nou het mooie is? De gehele vormgeving is uit mijn eigen hoofd gekomen, ik kon alles zelf bedenken en bepalen vanwege mijn studieachtergrond.”
De decoratie komt voort uit een hobby. “Je hebt in België van die gasten die het kunnen ruiken als er een pand wordt gesloopt. Dan vragen ze aan aannemers of ze spullen kunnen overnemen die eruit getrokken worden. Bij hen kom je de meest bizarre dingen tegen. Zo komen de wasbakken in het toilet uit een Frans klooster.”

Fingerspitsengefühl
Vanaf het begin was Toelen ervan overtuigd dat De Ouwehoer een succes zou worden. Na een zeven jaar durende winterslaap kwam het pand in mei 2015 weer tot leven in haar oude habitat. Nog geen vier weken later werd het café genomineerd voor Mooiste Klassieke Bar van Nederland. “Het is een soort fingerspitsengefühl. De gemeente vroeg het nog aan me: kan je garanderen dat het een succes wordt? ‘Zwart op wit?’, vroeg ik. Natuurlijk niet! Dat is puur een gevoelsding, écht mijn eigen intuïtie.”
Toch moest Toelen wel even slikken toen hij voor het eerst een kijkje nam in het pand. “Ik dacht: wat is hier in hemelsnaam gebeurd? Het was een grote bouwval, maar daar moet je doorheen kunnen kijken en potentie in zien. En dat zag ik. Aan het pand kleeft namelijk een bijzondere geschiedenis. Katendrecht was vroeger het havengebied van Rotterdam en het verzamelpunt van zeelui. Die gingen zich – als het werk gedaan was – volgieten in één van de veertig kroegen die hier zaten. Of, als ze nog geld over hadden, een tatoeage laten zetten. Het schijnt uit de verhalen dat De Ouwehoer in dat rijtje een animeerbar was. Dan kwam hier een zeeman binnen die werd ingepalmd door een stel meiden die het heel beledigend vonden als je hen prostituees noemde, want dat waren ze niet. Maar ze namen wel zeemannen mee naar hun kamer. Snap je?” Toelen knipoogt.

Nog een grappig verhaal: “Twee jaar geleden kwam hier iemand de zaak binnen die een foto liet zien van een man en een vrouw aan een bar. Hij vertelde dat De Ouwehoer vroeger de Margarethabar heette en bezit was van zijn ouders. Hij was hier geboren en leefde als kind hierboven, in die glorietijden.”

‘Toen ik voor het eerst een kijkje nam in het pand, moest ik wel even slikken…’

Gehaktbal
En wat brengt de toekomst? “De zaak is te klein voor wat ik wil”, zegt Toelen. “Over twee jaar wil ik gaan uitbreiden en dan wordt het nog mooier. Ik wil een keuken toevoegen waarbij je scheepspot kan eten, zoals een echte Hollandse gehaktbal met jus. Dat kun je naast de Ballentent nergens anders krijgen, zonde eigenlijk he?” Maar wat de toekomst ook brengt, over één zaak is Toelen glashelder: “Die knipoog naar het verleden blijft er altijd in!”