WERKEN IN DE ROTTERDAMSE HAVEN 

De haven van Rotterdam kent geen rustmoment. Dag en nacht is het een komen en gaan van schepen, containers die in razend tempo worden geladen en gelost en bemanningen die haastig vertrekken voor hun volgende reis. Maar midden in die eindeloze drukte zit een ongeluk in een klein hoekje. Gelukkig is de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) er altijd, klaar om te helpen. Al sinds 1824 redt deze organisatie levens op zee, volledig draaiend op vrijwilligers en gefinancierd door donateurs. 

De KNRM is echter meer dan een groep helden op zee. Met 45 reddingstations langs de kust en meer dan 1.400 vrijwilligers die dag en nacht paraat staan, is de KNRM een onmisbare schakel in de veiligheid op onze wateren. Of het nu gaat om stormachtige reddingsacties of het bijstaan bij incidenten op de drukke vaarwegen rondom Rotterdam; de KNRM komt altijd in actie. Hun missie is simpel: helpen waar nodig, ongeacht de omstandigheden. 

Maar wie zijn de mensen achter deze organisatie? René de Vries (voorzitter van de KNRM Hoek van Holland), Rick Slijk (schipper van de reddingboot in Hoek van Holland), Jeroen Kortsmit (commissielid Communicatie & Fondsenwerving), Edward Zwitser (landelijke relatiebeheerder zakelijk netwerk) en Tanya Middelburg (opstapper) delen hun passie voor deze prachtige organisatie en hun diepe verbondenheid met zowel de haven als het reddingswerk. Er is een groot verschil tussen biertjes tappen bij de voetbalvereniging en met windkracht tien levens redden op zee.

René de Vries – Voorzitter KNRM Hoek van Holland en Havenmeester van Rotterdam

Als er iemand is die de dynamiek van de haven kent, is het René de Vries. Als (Rijks-)Havenmeester van Rotterdam bevindt hij zich midden in het kloppende hart van Europa’s grootste haven, maar zijn hart klopt net zo hard voor zijn vrijwilligerswerk bij de KNRM Hoek van Holland. Al ruim tien jaar is hij voorzitter van de plaatselijke KNRM-commissie. “Vrijwilliger zijn is prachtig”, zegt hij, “maar er is een groot verschil tussen biertjes tappen bij de voetbalvereniging en met windkracht tien levens redden op zee.” Twee keer per jaar gaat hij mee op de reddingsboot. Niet alleen voor het avontuur, maar om te ervaren wat zijn team elke dag meemaakt. “Het geeft je een respect voor de mannen en vrouwen die dit werk doen”, zegt hij. 

De strategische ligging van Hoek van Holland maakt het een cruciaal station voor medische evacuaties. “Het mooie is dat we in ons team een huisarts en een verpleegkundige hebben. Soms hoeven we niemand mee te nemen, omdat we ter plekke kunnen helpen. Dat soort momenten, waarbij kennis en ervaring samenkomen, maken ons werk zo waardevol.” Vrijwilligers vormen de ruggengraat van de KNRM. En in Hoek van Holland is er geen tekort aan gemotiveerde mensen. “We hebben mensen uit alle lagen van de samenleving”, vertelt René. “Bakkers, slagers, juristen, zeevaarders. Iedereen brengt dezelfde toewijding. Maar het kan een uitdaging zijn om overdag genoeg mensen beschikbaar te hebben. In Hoek van Holland is niet veel lokale werkgelegenheid, dus veel mensen werken verder weg. Toch vinden we altijd een manier om het te regelen. Dat is onze kracht.” 

Het werk vraagt veel van de vrijwilligers, zowel fysiek als mentaal. René heeft nazorg dan ook hoog op de agenda gezet. “Na elke missie zorgen we dat de vrijwilligers worden opgevangen in een fijne ruimte, met een broodje en koffie. Het klinkt eenvoudig, maar het is cruciaal dat ze in een veilige omgeving kunnen bijkomen en praten.” Na de surfersramp in Scheveningen, waarbij meerdere jongeren omkwamen, kregen alle betrokken KNRM’ers professionele hulp. “Onze mensen zijn taai, maar het blijven mensen. Die ondersteuning was essentieel.” 

Maar het werk bij de KNRM kent ook lichtheid, zoals de jaarlijkse kersttraditie. Rond de feestdagen brengen de vrijwilligers kerstbroden van de lokale bakker naar schepen die in de haven liggen. De sfeer is licht, met vrijwilligers in kerstmutsen, en de broden worden vaak vergezeld door tekeningen en verhalen van basisschoolkinderen. ” “Maar het is meer dan alleen een leuk gebaar. Die mannen en vrouwen zitten soms maanden van huis, en dit geeft ze een stukje warmte en een gevoel van verbondenheid. Dat is echt waardevol.” 

René is trots op zijn werk bij de KNRM, maar nog trotser op de mensen die dag in dag uit klaarstaan. “Het mooiste aan mijn werk? Dat ik de helpers kan helpen. We zorgen dat alles op rolletjes loopt, van de bemensing tot het materieel. Maar boven alles zorgen we voor elkaar. Bij de KNRM sta je er nooit alleen voor.

Die pieper gaat nooit op een geschikt moment.

Rick Slijk – Beroepsschipper bij KNRM Hoek van Holland

Als de pieper gaat, is er geen tijd voor twijfel. Rick Slijk weet dat hij dan binnen tien minuten op het station moet staan. De adrenaline van zo’n oproep went nooit helemaal, zelfs niet na al die jaren. “Vrij beroep?” lacht hij. “Ja, maar ik draag altijd een enkelbandje.” Zijn pieper, die hem dag en nacht verbonden houdt met de KNRM, voelt inderdaad als zo’n band. 

Rick is geboren en getogen in Hoek van Holland, een plek waar de zee in het bloed zit. Zijn vader, opa en ooms zaten allemaal op zee, en zijn vader was plaatsvervangend schipper bij de KNRM. Het was dus geen verrassing dat Rick op zijn achttiende zelf ook een pieper kreeg. Een van zijn eerste missies staat hem nog helder voor de geest: het stranden van de Zhen Hua 10, een gigantisch vrachtschip op de Maasvlakte. “We hebben dagenlang trossen naar de kant gevaren om dat gevaarte los te trekken. Dat was mijn vuurdoop.” Na de zeevaartschool ging Rick aan de slag bij Smit Tak, waar hij op zelfdrijvende bokken voer. Hij zwierf tien jaar over de wereldzeeën, eerst als bergingsspecialist, later op vrachtschepen. Maar het lange, eenzame bestaan op zee begon te knagen. “Het werk was prachtig, maar ik was te vaak weg van huis. En als ik thuis was, zat ik alleen. Iedereen om me heen werkte, en ik… ik zat maar te wachten.” Uiteindelijk nam hij een besluit: hij zegde zijn baan op, zonder precies te weten wat de toekomst zou brengen. Op dat moment kwam er een tijdelijke vacature vrij bij de KNRM. “Drie maanden zou het zijn. Dat werden zes jaar. En ik ben nog lang niet van plan te stoppen.” Wat Rick zo aantrekt in zijn werk? De vrijheid. De zee, het onvoorspelbare. “Ik heb nog nooit het gevoel gehad dat ik echt aan het werk ben. Elke dag is anders. De pieper gaat, je stapt in de boot en onderweg hoor je pas wat er aan de hand is. 

Maar het werk is niet altijd groots en spectaculair. Veel dagen brengt Rick door met het onderhoud van de schepen en het trainen van vrijwilligers. “Onze mensen zijn ongelooflijk gemotiveerd. Iedereen doet dit vrijwillig, vanuit hun hart. Soms eindigt een missie echter niet goed. Zoals bij de surfersramp in Scheveningen, waar meerdere jonge mensen omkwamen. “Dat blijft je bij”, zegt Rick. “Vooral als er kinderen bij betrokken zijn, zoals dat jongetje van acht dat laatst verdronk. Als vader van bijna drie kinderen raakt dat je diep.

Na elke missie praten ze na. “Wat ging goed? Wat kon beter?” Maar bij zulke heftige incidenten blijf je piekeren. “Had ik niet iets anders moeten doen? Hadden we niet nog ergens moeten zoeken?” Toch zijn de meeste dagen anders. Dagen waarop hij fluitend naar het station gaat, klaar voor het onbekende, het avontuur, en het helpen van mensen. “Elk jaar organiseren we een familiedag om de thuisblijvers te bedanken. Want laten we eerlijk zijn, die pieper gaat nooit op een geschikt moment.” 

Of het nou door pech komt of een eigen fout, ze stappen altijd in dat bootje, zelfs midden in de nacht en met windkracht 10.

Edward Zwitser – Landelijk Relatiebeheerder bij KNRM

In een knusse woning in het historische Hasselt viel elk kwartaal het KNRM-magazine op de deurmat. Voor de jonge Edward Zwitser was het geen gewoon blad, maar een poort naar een wereld van avontuur. Verhalen over stoere mannen die midden in de nacht, met windkracht 10, de zwarte golven trotseerden om levens te redden. 

Hij was vijf toen hij het wist: hij zou schipper worden. “De pieper gaat, ze springen die boot in en niemand weet wat er daarna gebeurt. Dat wilde ik meemaken”, zegt hij met een brede glimlach. Toch vond Edward zijn roeping niet op het water, maar in de verhalen zelf. De verhalen van die redders intrigeerden hem meer dan de boten. Dus koos hij voor Communicatie en Journalistiek, maar de KNRM bleef trekken. In 1998 liep hij er stage, “voor een jaartje”, zoals hij toen dacht. Maar dat jaartje groeide uit tot een levenslange betrokkenheid. 

Met zijn scherpe pen en talent voor meeslepende verhalen, werd Edward al snel voor velen het gezicht van de KNRM- communicatie. Hij runde in z’n eentje het magazine, schreef persberichten en was verantwoordelijk voor alles wat geschreven het pand verliet. Naast zijn werk voor de KNRM was Edward actief in de evenementenbranche, en daar kwam hij, in 2003, op een waanzinnig idee: waarom geen gala voor de KNRM? Een avond waar netwerken en fondsenwerving hand in hand zouden gaan. Het bestuur was minder enthousiast. Smokings en glitter? Poeha paste toch helemaal niet bij de nuchtere cultuur van de KNRM? 

Maar Edward liet zich niet uit het veld slaan. In 2005 vond het eerste KNRM-gala plaats. Nu, jaren later, is het gala uitgegroeid tot een maritiem evenement van formaat. “In het begin was het nog wat zoeken”, herinnert Edward zich. “Veel banken en verzekeraars. Maar toen onder anderen Kommer Damen van Damen Shipyards en Pieter Heerema van Heerema Group zich aansloten, veranderde de sfeer…” Elke editie is een spektakel, met optredens van Ellen ten Damme en cabaret van Brigitte Kaandorp. De laatste editie werd afgesloten met een veiling voor een privéoptreden van Stef Bos én Edward zelf. Dat optreden werd door vier bedrijven gekocht en onlangs stonden samen op het podium in Huis ter Duin. 

Varen doet Edward niet. De techniek boeit hem weinig. Zijn passie ligt bij de mensen. Hij reist door het land, bezoekt havens en bouwt relaties op die essentieel zijn voor de KNRM. Het schrijven heeft hij losgelaten; nu gaat het om het verbinden van mensen. Het jaarlijkse gala is zijn levenswerk en brengt alles samen: de community, de steun voor de KNRM en het netwerk dat de organisatie verder helpt. 

Wat hem zo gepassioneerd houdt voor de KNRM? “Hier staat iedereen voor elkaar klaar, zonder twijfel. Of het nou door pech komt of een eigen fout, ze stappen altijd in dat bootje, zelfs midden in de nacht en met windkracht 10. Dat blijft iets magisch. Het is wel een club met ruwe bolsters. 

Soms is het zwart-wit: rechttoe rechtaan. Maar juist dat maakt het werk ook zo mooi. Voor die mensen, voor die mentaliteit, sta ik elke dag klaar.

Zonder de steun van onze community kunnen we dit werk niet doen. 

Jeroen Kortsmit – Commissielid Communicatie & Fondsenwerving bij de KNRM Hoek van Holland

Thuis bij Jeroen Kortsmit is de zee nooit ver weg. De geur van zout water, het geluid van scheepshoorns en het ritme van de golven maakten altijd deel uit van zijn leven. 

Geboren en getogen in Hoek van Holland, met een vader die loods was en een opa bij de reddingsbrigade, werd de liefde voor de zee hem met de paplepel ingegoten. 

Na vier jaar bij de Koninklijke Marine, waarin hij de wereld zag en de scheepvaart van dichtbij meemaakte, besloot Jeroen toch aan wal te blijven, maar zijn hart bleef kloppen voor de bedrijvigheid van de haven en de zee. Het was slechts een kwestie van tijd voordat hij zich aansloot bij de KNRM, een organisatie die hij al van kleins af aan bewon- derde. “Die reddingsacties van de KNRM lieten altijd een diepe indruk op me achter”, zegt hij. “Ik wilde ook mijn steentje bijdragen aan iets groots.” 

Inmiddels is Jeroen al meer dan 15 jaar commissielid Communicatie & Fondsenwerving. Zijn werk is cruciaal voor het voortbestaan van de organisatie, die volledig afhankelijk is van donaties en sponsoring. Het is zijn taak om de KNRM zichtbaar te maken en de financiële steun binnen te halen die nodig is om de reddingsoperaties draaiende te houden. “Elke euro is van levensbelang”, benadrukt hij. “Zonder de steun van onze community kunnen we dit werk niet doen.” Een van de hoogtepunten uit zijn carrière? Het organiseren van het eerste netwerkdiner van de KNRM Havenkring Dordrecht-Hoek van Holland, aan boord van de Clipper Stad 

Amsterdam. Het doel was duidelijk: de operationele kosten van de KNRM dekken door bijdragen uit de maritieme gemeenschap. “Het was een creatieve manier om de haven- bedrijven dichter bij de KNRM te brengen”, vertelt hij trots. Jaarlijks dragen reders bij en als dank mogen zij hun eigen klanten meenemen op speciale vaartochten georganiseerd door de KNRM. 

Zijn werk stopt echter niet bij fondsenwerving. De zicht- baarheid van de KNRM vergroten is een voortdurende uitdaging. Evenementen zoals de jaarlijkse Reddingbootdag en diverse business events zijn belangrijke momenten om de KNRM in de spotlights te zetten. “We moeten mensen blijven betrekken bij wat we doen”, zegt Jeroen. 

Vrijwilligerswerk zit diep in Jeroens DNA. Naast zijn betrok- kenheid bij de KNRM is hij voorzitter van de lokale tennis- vereniging en al jaren actief in de Hoekse gemeenschap. “Dat is me met de paplepel ingegoten”, zegt hij met een glimlach. Ondanks zijn drukke schema zijn de weekenden voor hem heilig. Toch kan hij het niet laten om regelmatig even langs de haven te rijden, een oogje in het zeil te houden en te kijken of er iets speelt. 

Zijn werk brengt hem overal, van Hamburg en Antwerpen tot Londen en Istanbul. Maar hoe ver hij ook reist, Hoek van Holland blijft zijn thuis. Wat hem drijft? De wetenschap dat elke bijdrage, hoe klein ook, een groot verschil maakt. “Onze redders staan altijd klaar, bij weer en wind, dag en nacht. 

Het geeft me enorm veel voldoening om te weten dat ik, op mijn manier, een steentje bijdraag aan dat belangrijke werk.” 

Het feit dat je echt iemands zorgen kunt wegnemen, dat is wat het werk voor mij zo waardevol maakt.

Tanya Middelburg – Opstapper bij KNRM Hoek van Holland

Langs de Westlandse kust, waar de zee altijd dichtbij is, groeide Tanya Middelburg op met het geluid van golven en de geur van zout water. Al van jongs af aan voelde ze zich thuis op het strand en het was geen verrassing dat ze bij de ‘s-Gravenzandse Vrijwillige Reddingsbrigade terechtkwam, waar ze lifeguard werd. Maar voor Tanya was dat pas het begin. Via vrienden van de brigade hoorde ze over de KNRM. “Veel collega’s waren al vrijwilliger bij de KNRM”, vertelt ze. “Ze vroegen me: ‘Is dat niks voor jou? Kom een keer mee oefenen.’” En zo zette Tanya in april 2023 haar eerste stappen als vrijwilliger bij de KNRM Hoek van Holland. Vrijwilliger zijn bij de KNRM is geen vrijblijvend klusje. “Je moet écht toegewijd zijn”, legt Tanya uit. “Ze investeren veel in je -van een eigen overlevingspak tot EHBO-trainingen en vaarbewijzen. Dit doe je niet zomaar als je van plan bent over een paar jaar te vertrekken.” Tanya was meteen betrokken bij haar eerste reddingsactie: een kitesurfer die was afgedreven en niet meer terug kon komen. “In het begin heb je geen idee wat je te wachten staat”, vertelt ze. “Maar je weet dat je iemand moet helpen, en dat geeft een enorme kick.”Er volgden meer reddingen: het slepen van een jacht met motorpech, een medische evacuatie van een Duitse passagier op een cruiseschip… Maar voor Tanya zit de voldoening niet alleen in de adrenaline. “Een mooi moment was toen we na die evacuatie met de Duitse toeristenfamilie koffiedronken. 

Ze waren totaal in paniek geweest en wij konden hen geruststellen. Het feit dat je echt iemands zorgen kunt wegnemen, dat is wat het werk voor mij zo waardevol maakt.” Hoewel ze de enige vrouw in het team is, voelt Tanya zich volledig thuis bij de KNRM. “Het gaat niet om of je man of vrouw bent, het gaat om kunnen handelen. Je moet blind op elkaar kunnen vertrouwen.” Ze benadrukt het belang van teamwork: “Als je op het water staat en iemand zegt: ‘Loslaten’, dan doe je dat, omdat je weet dat je opgevangen wordt. Dat vertrouwen is alles.” Na heftige acties is er altijd nazorg. “Onze schipper checkt later altijd hoe het met je gaat, dat geeft een goed gevoel. 

De zee blijft Tanya trekken. “Ik houd van de zee, ik houd van varen. Wat is er nou mooier dan dit? Een hobby waarin je écht iets kunt betekenen voor anderen.” Het werk vraagt veel, zowel fysiek als qua tijd. “Werkgevers moeten wel een beetje flexibel zijn als je na een reddingsactie met wallen onder je ogen op kantoor verschijnt. Gelukkig heb ik veel begrip van mijn baas.

Want naast haar werk voor de KNRM heeft Tanya een fulltimebaan als senior parketsecretaris Fraude bij het Openbaar Ministerie in Rotterdam. “Ja, dat is ook een mooie baan waarin ik iets kan bijdragen aan de maatschappij. 

Maar goed, daar kom ik meestal niet in een overlevingspak opdagen”, grapt ze. “Het zijn twee totaal verschillende werelden: overdag fraudezaken, ’s nachts op de golven. Een beetje balans moet je hebben, toch?”